२९ साउन २०७९, काठमाडौं।
स्टार्ट-अप इकोसिस्टम र युनिकर्न गणनाको हिसाबले विश्वमा तेस्रो स्थानमा छ, केन्द्रीय राज्यमन्त्री जितेन्द्र सिंहले शुक्रबार भने।
“विज्ञान र प्रविधि विभाग स्टार्टअप उत्सव” मा मुख्य सम्बोधन गर्दै सिंहले हालैको तथ्याङ्कलाई उल्लेख गर्दै अहिले १०५ युनिकर्नहरू अस्तित्वमा रहेको बताए, जसमध्ये ४४ २०२१ र १९ २०२२ मा जन्मिएका थिए।
उनले यो पनि भने कि भारतको विज्ञान, प्रविधि, र नवाचार क्षेत्रहरूले २०२१-३० दशकमा कट्टरपन्थी उथलपुथलबाट गुज्रने अनुमान गरिएको छ।
सिंहका अनुसार प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको नेतृत्वमा हालैका वर्षहरूमा आर एन्ड डी (जीईआरडी) मा भारतको कुल खर्च तीन गुणा बढी भएको छ।
उनले भने कि, सबैभन्दा भर्खरको तथ्याङ्क अनुसार, भारतमा ५ लाख भन्दा बढी आर एन्ड डी कर्मचारीहरू छन्, जुन विगत आठ वर्षको तुलनामा ४० -५०% वृद्धि हो।
उनले यो पनि भने कि विगत आठ वर्षमा बाहिरी अनुसन्धान र विकासमा महिलाहरूको संलग्नता चार गुणा बढेको छ, र विज्ञान र इन्जिनियरिङमा दिइने पीएचडीको संख्यामा भारत अमेरिका र चीन पछि तेस्रो स्थानमा छ।
उनले यो पनि थपे, “परिवर्तनशील विश्वव्यापी शक्ति र प्रविधि अन्तर्राष्ट्रिय संलग्नता र नियम निर्माणको केन्द्रबिन्दु बनेको छ, मोदीको नेतृत्वमा भारत विश्वव्यापी बेन्चमार्कमा बाँचिरहेको छ।”
प्रधानमन्त्री मोदीको २०१५ को लाल किल्लाको प्रारम्भबाट स्टार्टअप इन्डियाको उद्घाटनको सन्दर्भमा, जितेन्द्र सिंहले भने कि भारत अहिले आफ्नो स्वतन्त्रताको ७५ औं वर्षमा ७५,००० स्टार्टअपहरूको घर भएको छ।
उनले उल्लेख गरे कि भारतमा ४९% स्टार्ट-अपहरू टियर-२ र टियर-३ शहरहरूबाट आउँछन्, देशको स्टार्टअपहरू आज महानगरीय क्षेत्र वा ठूला शहरहरूमा मात्रै अवस्थित छैनन् भन्ने तथ्यलाई प्रकाश पार्दै।
उनका अनुसार सूचना प्रविधि, कृषि, उड्डयन, शिक्षा, ऊर्जा क्षेत्र, स्वास्थ्य क्षेत्र, अन्तरिक्ष क्षेत्रलगायतका उद्योगमा स्टार्टअपहरू बढिरहेका छन् ।
थप रूपमा, सिंहले कोभिड १९ सँग युद्ध बढाउने केन्द्र द्वारा वित्त पोषित सम्भावित स्टार्ट-अपहरू देखाउने चार प्रकाशनहरू जारी गरे, जसमा कार्यक्रमको केन्द्रबिन्दु, टेक्नोलोजी बिजनेस इन्क्युबेटर, र त्यस्ता ५१ वटा स्टार्ट-अपहरूको कफी टेबल बुक समावेश छ।
