२१ भदौ, काठमाडौं।
नेपालमा सामाजिक सञ्जालमा लगाइएको पछिल्लो प्रतिबन्धलाई लिएर एक नागरिकले प्रधानमन्त्रीलाई भावुक पत्र लेखेकी छन्। आफूलाई एक ‘छोरी’ को रूपमा प्रस्तुत गर्दै उनले प्रधानमन्त्रीलाई ‘बुवा’ सम्बोधन गरेर लेखेको पत्रले अहिले सामाजिक सञ्जालमा बहसको विषय बनेको छ।
उनले पत्रमा प्रधानमन्त्रीलाई राष्ट्रका बुवा मान्दै, यो पत्रलाई विपक्षी नागरिकको नभई एक छोरीको पीडाको रूपमा पढ्न आग्रह गरेकी छन्।
सामाजिक सञ्जाल प्रतिबन्धले लाखौँको रोजीरोटी खोसियो
पत्रमा उल्लेख भएअनुसार, नेपालमा करिब ३० लाखभन्दा बढी मानिस प्रत्यक्ष वा अप्रत्यक्ष रूपमा अनलाइन प्लेटफर्ममा निर्भर छन्। लाखौँ युवाले YouTube, Facebook, र Instagram जस्ता प्लेटफर्ममा आफ्नो करियर र व्यवसाय निर्माण गरिरहेका थिए। तर, सरकारको यो निर्णयले हजारौँ परिवारको भान्सा निभेको र उनीहरूको आम्दानीको स्रोत बन्द भएको भन्दै उनले प्रश्न गरेकी छन्, “सरकारले विकल्प नदिई किन सीधै यी प्लेटफर्महरू बन्द गर्यो?”
आमाबुवा र सन्तानको सम्बन्ध तोडियो
पत्रमा उल्लेख गरिएको अर्को मार्मिक पक्ष भनेको विदेशमा रहेका सन्तानसँग Messenger मार्फत जोडिएका आमाबुवाको पीडा हो। जीवनभर मोबाइल चलाउन नजानेका ती अभिभावकहरूले महिनौँ लगाएर सन्तानसँग कुरा गर्न मोबाइल चलाउन सिकेका थिए। तर, यो प्रतिबन्धले उनीहरूलाई एक झट्कामै फेरि एक्लो बनाइदिएको उनको भनाइ छ। “युवाहरूले त VPN चलाएर पनि उपाय निकाल्लान्, तर ती आमाबुवाका लागि यो एउटा चमत्कार थियो, जुन तपाईंको निर्णयले खोसिदियो,” उनले पत्रमा लेखेकी छन्।
आलोचना र सत्यको आवाज बन्द गर्ने प्रयास
पत्रमा प्रधानमन्त्रीलाई सोधिएको छ, “के तपाईंलाई सडकमा उत्रिएका जनताभन्दा पनि, यी एपमा जनताले बोलेको सत्य बढी खतरनाक लाग्यो?” नागरिकहरूले सामाजिक सञ्जालमा नेताहरूको भ्रष्टाचार र असक्षम नेतृत्वबारे आवाज उठाउन थालेपछि सरकारले यी प्लेटफर्महरू बन्द गरेर जनताको मुखमा टेप लगाउने प्रयास गरेको आरोप उनले लगाएकी छन्। उनी भन्छिन्, “आलोचना बन्द गरेर जनताको आवाज हराउँदैन, बरु अझ ठूलो हुन्छ। जनताको आवाज थुन्ने होइन, सुन्ने हिम्मत देखाउनुहोस्।”
डिजिटल अर्थतन्त्रमा गम्भीर असर
पत्रमा यो पनि उल्लेख छ कि Facebook र YouTube जस्ता कम्पनीहरूलाई नेपालको सानो बजार बन्द हुँदा कुनै फरक पर्दैन। तर, यही निर्णयले नेपालको लाखौँ परिवारको आम्दानी रोकिदियो, युवाको करियर नष्ट गर्यो, र देशको डिजिटल विश्वसनीयता ध्वस्त बनायो।
उनले पत्रको अन्त्यमा भनेकी छन्, “नेपाल आवाजलाई जगाएर बन्छ, दबाएर होइन। लोकतन्त्रको अर्थ बुझ्नुहोस्। यो डिजिटल युग हो, बुवा। विचारलाई जेल हाल्न सकिँदैन, आवाजलाई बन्द गर्न सकिँदैन।”
For more: Nepal social media shutdown impact