२३ वैशाख, काठमाडौं।
काठमाडौं महानगरपालिकाले आगामी जेठ ७ गतेदेखि टुँडिखेलमा ‘सिप मेला २०८२’ आयोजना गर्ने भएको छ। उक्त मेलामा २ हजार ८२ जनालाई सहभागी गराउने लक्ष्य लिइएको छ। मेलाको उद्घाटन सन्दर्भमा महानगर प्रमुख बालेन्द्र शाह (बालेन) ले श्रमिक दिवसको अवसरमा आयोजित कार्यक्रममा सिपयुक्त जनशक्ति निर्माणमा यो मेला महत्वपूर्ण हुने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो।
श्रमिक दिवस २०८२ को अवसर पारेर आयोजना गरिएको मेलामा ‘सुरक्षित, व्यवस्थित र दिगो श्रम बजार’ को अवधारणालाई प्रमुख एजेन्डा बनाइएको छ। प्रमुख शाहले सिप भएकाले मात्र सुरक्षित रोजगारी पाउने, उत्पादन वृद्धिमा योगदान हुने र त्यसैबाट आर्थिक समृद्धिको मार्ग प्रशस्त हुने बताउनुभयो।
‘रोजगारी र आय वृद्धि’ अभियान अन्तर्गत मेला
महानगरले आर्थिक वर्ष २०८०/८१ देखि सुरु गरेको ‘रोजगारी र आय वृद्धि, काठमाडौँको समृद्धि’ गौरव योजना अन्तर्गत मेला आयोजना गरिएको हो। योजना अनुसार १५ हजार युवालाई सिपमूलक तालिम दिई कम्तीमा ५ हजार जनालाई रोजगारी वा स्वरोजगारीमा आबद्ध गराउने लक्ष्य छ।
सिप नभएका युवालाई आधारभूत सिप सिकाउने, सिप भएकालाई स्तरोन्नति गराउने र बजारसँग मेल खाने दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्ने मेलाको उद्देश्य हो।
पहिलो संस्करणको उत्साहजनक परिणाम
सिप मेलाको पहिलो संस्करण श्रमिक दिवस २०८१ मा टुँडिखेलमै आयोजना गरिएको थियो। त्यसपटक ६८ हजार ८ सय ६६ जनाले तालिमका लागि आवेदन दिएका थिए। लक्ष्य २ हजार ८१ जनालाई तालिम दिने भए पनि २ हजार ५ सय ७५ जनालाई तालिम प्रदान गरिएको थियो।
तत्कालीन प्रशिक्षार्थीमध्ये कइजना रोजगारमा संलग्न भएका छन् भने केहीले स्वरोजगारीको बाटो समातेका छन्। अन्यलाई पनि ‘अन द जब ट्रेनिङ’ प्रणालीमार्फत विभिन्न उद्योग र कम्पनीहरुसँग सहकार्य गरेर तालिम दिइँदै आएको छ।
वैदेशिक रोजगारी रोक्न मद्दत
श्रम बजारमा सिपयुक्त जनशक्तिको माग उच्च छ। तर आपूर्ति पर्याप्त छैन। अर्कोतर्फ, पर्याप्त रोजगारीको अवसर नदेखेपछि धेरै युवा विदेशिने क्रम जारी छ। महानगरले विश्वास लिएको छ कि यस्ता मेला र तालिम कार्यक्रमले मानव पुँजी पलायन घटाउन सहयोग गर्नेछ।
त्यसैले, मेलाका अतिरिक्त नियमित सिप तालिम कार्यक्रम पनि सञ्चालन भइरहेका छन्। मेलाको उद्देश्य रोजगारीका आन्तरिक सम्भावनाहरू देखाउनु, अनौपचारिक क्षेत्रमा रहेका जनशक्तिलाई औपचारिक क्षेत्रमा रूपान्तरण गर्नु हो।
तालिमको दायरा फराकिलो
‘शिक्षालाई सिपसँग’, ‘सिपलाई श्रमसँग’ र ‘श्रमलाई उत्पादनसँग’ जोड्दै महानगरले सिपविहीनलाई सिपयुक्त बनाउने, सिप भएकालाई रोजगारी दिने र रोजगारीमा भए पनि सिप नभएकाको व्यावसायिक स्तर वृद्धि गरेर आय वृद्धि गर्ने लक्ष्य लिएको छ।
गएको वर्ष फाराम भरेर पनि तालिम पाउन नसकेकाहरू, महानगर क्षेत्रमा स्थायी वा अस्थायी रूपमा बसोबास गरिरहेका व्यक्ति, ल्याण्डफिल साइटबाट प्रभावित क्षेत्रका बासिन्दा, फरक क्षमता भएका व्यक्ति, तथा सडक व्यापारीहरूलाई तालिममा प्राथमिकता दिइनेछ।
तालिम सबै नेपाली नागरिकका लागि खुला हुनेछ।
प्रभावित क्षेत्रलाई विशेष प्राथमिकता
महानगरको वातावरण व्यवस्थापन विभागकी प्रमुख सरिता राईका अनुसार धुनिवेँसी नगरपालिका वडा नम्बर १, ३ र ४ तथा ककनी गाउँपालिका वडा नम्बर १, २ र ३ लाई ल्याण्डफिल साइटको प्रत्यक्ष प्रभावित क्षेत्र मानिएको छ। ती वडाका बासिन्दालाई तालिममा विशेष प्राथमिकता दिइनेछ।
१० विधाका ३० पेशामा तालिम
यस वर्ष मेलामा १० वटा विधाका ३० वटा पेशासँग सम्बन्धित तालिम सञ्चालन गरिनेछ। यी तालिमहरू उद्योग, श्रम बजार र सामाजिक मागको अध्ययनका आधारमा चयन गरिएको महानगरले जनाएको छ।
महानगरको यो पहलले सिपयुक्त जनशक्ति निर्माण मात्र होइन, समावेशी र दिगो श्रम बजारको संरचना विकासमा पनि टेवा दिने अपेक्षा गरिएको छ।
For more: Skill Fair 2082 Kathmandu